Poniedziałek – 27 października
O hipokryzji Niemiec – odc. 852. „Mocarstwo moralne” w obliczu sankcji prezydenta Trumpa wobec firm z sektora naftowego Rosji, rozpaczliwie prosi o ich ograniczenie.
W ub.tyg. administracja USA nałożyła sankcje na dwa największe koncerny naftowe Rosji – Rosnieft i Łukoil. Cios bolesny, bo oba podmioty odpowiadają za ponad połowę wydobycia rosyjskiej ropy. Sankcje zostały tak zdefiniowane, że także podmioty nie pochodzące ze Stanów Zjednoczonych, a wchodzące w relacje z firmami objętymi sankcjami same narażały się na działania represyjne. No i błyskawicznie okazało się, kto może być kolejną ofiarą decyzji Trumpa.
Kanclerz Niemiec, Friedrich Merz poprosił prezydenta USA, by ograniczyć moc sankcji i wyłączyć z nich niemiecką część Rosnieftu. A jest to pokaźny majątek, ponieważ Rosnieft ma większościowy udział w rafinerii Schwedt. W innej, największej w Niemczech rafinerii MiRo (Mineraloelraffinerie Oberrhein) w Karlsruhe posiada 24%, natomiast w rafinerii Bayernoil w Bawarii jest to 28,57% (największy udziałowiec). Tu należy zaznaczyć, że po wybuchu pełnoskalowej wojny na Ukrainie udziały te zostały oddane w niemiecki zarząd powierniczy. Niby w porządku, strona rosyjska została pozbawiona możliwości bezpośredniego wpływania na przedmiotowe aktywa, ale z drugiej strony, to tylko zarząd powierniczy odnawiany co 6 miesięcy. A przecież można te aktywa znacjonalizować, tak jak stało się w innych państwach, a potem sprzedać z zyskiem a środki przekazać w jakieś części na wsparcie walczącej Ukrainy. Swojego czasu o odkupieniu udziałów w Schwedt wspominali Polacy i ORLEN. No, ale to byli Polacy i straszny Daniel Obajtek.
Tak więc, na pytania o nacjonalizację rosyjskiego majątku w Berlinie zalegała każdorazowo martwa cisza i triumf święciła strategia przeczekania, bo kiedyś wreszcie wróci się do „business as usual”. I teraz ten kunktatorski granat wybuchł Niemcom w rękach. Domagali się sankcji, krzyczeli – słusznie – ale myśleli chyba, że ich to nie dotyczy. Problem jest poważny, bo może skutkować przerwami w dostawach paliwa we wschodnich Niemczech, w tym do berlińskiego lotniska.
Ciągle słyszymy o Orbanie i Fico. Obaj zapisani do partii „przyjaciół Putina”. Przyznajmy, z różnych przyczyn i Węgry i Słowacja prowadziły biznesy energetyczne z Rosją, także po 24 lutego 2022 r. co trudno afirmować. Warto jednak czasem poświęcić nieco uwagi i spojrzeć w bardziej pogłębiony sposób na przyczyny tych relacji (co starałem się wielokrotnie czynić na łamach DOBITNIE). I rzadko dyskutowano w tym kontekście o Niemczech, ba, nasi zachodni sąsiedzi jakże często przyjmowali pozę tego, który pouczał innych, jak należy walczyć z Putinem. Tylko, że uważni analitycy wiedzieli, że prawda jest inna. Nieśmiało, ale przebijały się do szerszego audytorium informacje na temat dziwnych ruchów rządu w Berlinie wokół rafinerii Schwedt. Można też było dowiedzieć się z prasy zachodniej, że choć oficjalnie Niemcy nie importują rosyjskiego gazu, to faktycznie ten gaz płynie w ogromnych ilościach, tyle, że za pośrednictwem portów LNG we Francji. A to tylko dwa przykłady. I nasuwa się pytanie, czy jedyną skuteczną metodą na zmianę postępowania Niemiec i ich mentalności nie są takie właśnie takie decyzje, jak Donalda Trumpa ws. sankcji?
Wtorek – 28 października
A decyzja o sankcjach nałożonych przez administrację USA na Rosnieft i Łukoil przynosi dalsze konsekwencje.
Łukoil ogłosił, iż rozpoczyna wyprzedaż zagranicznych aktywów. A podobnie, jak w przypadku Rosnieftu są one pokaźne. W samej Europie to udziały w kilku rafineriach: największej na Bałkanach Neftochim Burgas w Bułgarii (de facto jedyny właściciel), Petrotel-Lukoil w Ploiești w Rumunii (ponad 95% udziałów) i Zeeland w Holandii (45% udziałów). Do tego udziały w terminalach portowych, magazynach paliw, firmach dystrybucyjnych, sieciach stacji paliw i wiele innych. Łukoil jest też stroną niezliczonych kontraktów na dostawę ropy. Koncern jest też obecny na innych kontynentach, np. to większościowy udziałowiec (75%) ogromnego pola naftowego w Iraku, West Qurna 2, jednego z największych na świecie (z możliwą produkcją nawet. 480 tys. baryłek dziennie – wg. U.S.EIA). Widać pośpiech w działaniach rosyjskich decydentów i najwyraźniej chęć, by sprzedaż aktywów nastąpiła w zakreślonym przez Amerykanów terminie jednego miesiąca, czyli przed 21 listopada.
Chyba inną taktykę wobec sankcji przyjął Rosnieft – brak oświadczeń, nie słychać o jakichkolwiek ruchach zmierzających do sprzedaży aktywów. Trochę to wygląda na wyczekiwanie na ruch Niemiec, gdzie znajduje się znaczna część europejskich aktywów. Takie postępowanie Rosjan jest o tyle zrozumiałe, że majątek ten znalazł się, jak już wspominałem, pod zarządem powierniczym przedłużanym co 6 miesięcy. Siłą rzeczy kieruje to uwagę na urząd kanclerski. Niemcy podjęli więc energiczne starania w Waszyngtonie by złagodzić reżym sankcji lub w innej formie ograniczyć ich zasięg wobec niemieckich aktywów Rosnieftu. Te starania przynoszą jakiś efekt, jak bowiem donosi agencja Bloomberg, strona amerykańska rozważa, by dać Berlinowi 6 miesięcy na definitywne załatwienie sprawy aktywów Rosnieftu, w tym kluczowej dla wschodnich Niemiec rafinerii Schwedt. Ma to być jednorazowa nieodnawialna i ograniczona licencja dla Rosnieft Deutschland na prowadzenie dalszych interesów. Zdaje się, Niemcy liczyli na więcej.
Środa – 29 października
Kontynuacja ofensywy gospodarczej i surowcowej Donalda Trumpa. Po zeszłotygodniowej umowie z premierem Australii, tym razem prezydent USA zawarł podobne porozumienie z premier Japonii.
Generalnie to ciekawe wydarzenie bo de facto debiut międzynarodowy nowej premier Japonii Sanae Takaichi. Pierwsza kobieta premier, konserwatystka, wywodząca się z Partii Liberalno-Demokratycznej, protegowana legendarnego już premiera Shinzo Abe (zamordowanego w 2022 r.). Optuje za utrzymywaniem silnych więzów z USA. Porozumienie jest więc zrozumiałym elementem realizacji agendy politycznej nowej premier.
A sama umowa ma doniosłe znaczenie. Składa się z kilku istotnych elementów. Strony zadeklarowały m.in. współpracę w zakresie polityki surowcowej, ze szczególnym podkreśleniem obrotu i konieczności zabezpieczenia dostaw pierwiastków ziem rzadkich, koordynację i uściślenie polityki inwestycyjnej, ustalono też zasady kooperacji przy rozwoju i światowej ekspansji japońskich technologii jądrowych.
Trudno tego porozumienia nie wpisać w rosnącą i co raz bardziej brutalną rywalizację USA-Chiny, czy szerzej ujmując, bloków polityczno-gospodarczych budowanych przez oba mocarstwa. Prezydent Trump jest bardzo aktywny na kontynencie azjatyckim, pracowicie próbuje przeciągnąć na swoją stronę kolejne państwa. Jak na razie może liczyć na tradycyjnych sojuszników od lat też niechętnych rosnącej potędze Chin, takich jak: Japonia, Korea Południowa, Filipiny czy Australia (też aktywna na dalekowschodnim teatrze politycznym).
Wizyta w Tokio jest etapem politycznego tournee Trumpa po Azji, którego zwieńczeniem będzie spotkanie z Prezydentem Chin Xi Jinpingiem zaplanowane na czwartek 30 października w Busam (Korea Pd). Obie strony prężą muskuły, Trump odwiedza kolejne państwa, zawiera porozumienia, Xi drastycznie ogranicza handel metalami ziem rzadkich, a na rynku wewnętrznym dokonuje kolejnej brutalnej (znając realia chińskie, to pewnie też krwawej) czystki w partii komunistycznej i wojsku.
Partnerem Dobitnie jest:
Czwartek – 30 października
Sięgnijmy do dwóch informacji z serwisu Energy Drink (ED) redagowanego przez Wojciecha Jakóbika. Pierwsza dotyczy rozgrywki, jaka rozpoczyna się w ramach UE o rewizję systemu ETS2.Ukształtowała się koalicja dziewiętnastu państw, które na szczycie Rady Unii Europejskiej skutecznie postawiły sprawę zmian w systemie ETS2. To nie oznacza jeszcze, że przedmiotowe regulacje zostaną zmienione, a jeżeli tak, to jak będzie przedstawiała się ostateczna wersja modyfikacji i na ile usatysfakcjonuje zainteresowane państwa. Bo jak na razie, to wspólnym mianownikiem jest przekonanie, że coś z ETS2 trzeba zrobić. Co dokładnie? Tu już zaczyna się festiwal pomysłów. Szkoda, że bardzo rzadko stawiany jest najbardziej sensowny postulat, by cały system wywalić do kosza. Ale taka odwaga nie jest mile widziana w Brukseli i kilku innych stolicach. Więc póki co, większość się zgodziła, że coś z ETS2 trzeba zrobić i zobowiązano KE do przedstawienia propozycji zmian. Patrząc na realia UE i znikomą chęć do rozsądnych zmian, dobre i to. Widać jednak wśród polityków w kolejnych państwach rosnącą świadomość koniecznych korekt, że dalsze prowadzenie Unii w tym kierunku oznacza katastrofę. Polskie propozycje to przesunięcie terminu wejścia w życie systemu o trzy lata do 2030 r., wprowadzenie mechanizmów ograniczających wzrost cen oraz szybsze uruchomienie środków ze Społecznego Funduszu Klimatycznego.
Ministerstwo klimatu i środowiska eksponuje rolę Polski w batalii o zmianę ETS2. Mam tu sporo wątpliwości i zastrzeżeń do wcześniejszych ruchów naszych decydentów i urzędników resortu w tej sprawie, ale jeżeli ma to przynieść jakiś efekt, to nie będę się wzdrygał przed pochwałami.
Kolejna informacja z ED, umieszczona jest pod wielce wymownym tytułem „Porażka wodoru w Niemczech”.Niemiecki Trybunał Obrachunkowy krytycznie ocenia dotychczasową politykę wodorową, w tym system jej finansowania. Jednoznacznie wskazuje się na konieczność zmian tej polityki. Możemy przeczytać m.in.: „Tak długo jak wodór nie stanie się konkurencyjny, stałe subsydia państwowe zagrażają finansom federalnym, które już są w rozkładzie”. Bez komentarza.
Tymczasem zakończyło się spotkanie Trump-Xi. Obaj przywódcy zadeklarowali wolę odprężenia bardzo napiętych w ostatnim czasie relacji między USA a Chinami.Przywódca Chin zapowiedział zawieszenie restrykcyjnej polityki dot. obrotu pierwiastkami ziem rzadkich, a Prezydent USA obiecał zmniejszenie ceł na produkty z Chin średnio do 47%. Omawiano też m.in. perspektywy zakończenia wojny na Ukrainie, kwestię sprzedaży do Chin mikroprocesorów firmy NVIDIA czy możliwość eksportu amerykańskich produktów rolnych. Porozumienie, choć tymczasowe uspokoiło nastroje na światowych rynkach.
Politycy uzgodnili, że do kolejnego spotkania dojdzie w kwietniu 2026 r.
Piątek – 31 października
To dobry moment, żeby zaprosić na wydarzenie współorganizowane przez środowisko DOBITNIE. Konferencja„Polska Następny Krok, Rozwój, Atom, Węgiel – Dobitnie 2025”.
Razem z innymi organizatorami: NSZZ „Solidarność” – Region Śląsko-Dąbrowski i EC Zagłębia Dąbrowskiego chcemy zmierzyć się z pytaniem, właściwie całą sekwencją pytań o przyszłość polskiej energetyki. Czy jest tak, jak chcą niektórzy, że wszystko już jest zdecydowane i dysponentami kluczy do polskiej energetyki są politycy i urzędnicy w Brukseli, a nasi miejscowi wybrańcy mogą być tylko wykonawcami tamtejszych dyspozycji? A wtedy wiadomo, konsekwentna (może nawet brutalna) dekarbonizacja i program „wiatrak w każdym domu”. A może przeciwnie, jest jeszcze miejsce na suwerenność i samodzielne definiowanie, jak należy rozumieć bezpieczeństwo energetyczne? Jak w takiej sytuacji określić ramy transformacji energetycznej?
No i jak na to wszystko wpływają żywioły geopolityczne targające Polską, Europą i Światem, takie jak:
- wzmagające w UE szaleństwo klimatyczne (Zielony Ład etc.);
- wyraźny kurs na budowę w UE jednego superpaństwa;
- wojna na Ukrainie;
- zmiana polityki gospodarczej i energetycznej w USA;
- co raz ostrzejsza rywalizacja między USA a Chinami;
- brutalne używanie surowców w polityce międzynarodowej?
Wiele pytań, ale przynajmniej część wydaje się koniecznych, jeżeli chcemy dyskutować o energetyce w kontekście suwerenności i bezpieczeństwa. Trochę to wygląda, jak węzeł gordyjski, ale może przy odpowiedniej dozie zaangażowania struktur państwa i względnego konsensusu politycznego i społecznego jesteśmy w stanie to zrealizować? Wierzymy, że tak…
Przewidujemy trzy panele:
- Transformacja czy likwidacja? Polska energetyka i przemysł w obliczu Zielonego Ładu.
- Wdrażanie polityki klimatycznej UE uwarunkowania prawne i ich kolizja z prawem polskim.
- Drogi do suwerenności i bezpieczeństwa energetycznego Polski.
Warunkiem niezbędnym poważnej dyskusji jest kompetentne grono uczestników. Obok zespołu DOBITNIE (Mariusz Staniszewski, Wiktor Świetlik, Adam Gorszanów i niżej podpisany) zaprosiliśmy m.in. prof. Macieja Chorowskiego, prof. Jana Tomasza Grosse, dr Ziemowita Malechę, Tomasza Wróblewskiego Domiika Kolorza, Sławomira Wołyńca.
Konferencja będzie miała miejsce 25 listopada w absolutnie unikalnych wnętrzach Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu (Sztolnia Królowa Luiza). Dla chętnych dodatkowa atrakcja: zwiedzanie unikalnych obiektów dawnego górnictwa.
Link do zgłoszenia uczestnictwa https://polskanastepnykrok.pl .
Zachęcam do rejestracji, bo liczba miejsc ograniczona. Udział bezpłatny.
Sobota – 1 listopada / Niedziela – 2 listopada
Dzień Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny. To nie jest moment na bieżące komentarze. Ale bardzo dobry na chwilę zadumy, uhonorowanie naszym wspomnienie osób, których już z nami nie ma.Niekoniecznie, które znaliśmy. Ponieważ niniejsza rubryka to subiektywny przegląd energetyczny, to i takie będą poniższe refleksje.
- Św. Maksymilan Maria Kolbe
Franciszkanin, twórca Niepokalanowa, krzewiciel kultu Maryi, założyciel „Rycerza Niepokalanej”. Patron energetyków. Człowiek niespożytej energii i niezliczonych talentów. Dzisiaj powiedzielibyśmy o nim twórca mediów. W piekle na ziemi, jakim było Auschwitz pokazał triumf człowieczeństwa nad nienawiścią. Oddał życie za innego współwięźnia, godząc się na śmierć głodową. Ostatecznie zamordowany przez Niemców zastrzykiem fenolu. Zmarł 14 sierpnia 1941 r. Dzień ten jest oficjalnym świętem energetyków – Dniem Energetyka, a św. Maksymilan Maria Kolbe został uznany Patronem Energetyków.
Myśląc z troską o naszej energetyce, pamiętajmy w naszych modlitwach o Św. Maksymilanie.
- Stanisław Skibniewski
Inżynier elektryk, dyrektor techniczny Elektrowni Powiśle w Warszawie, postać wybitna. Przed wojną odpowiadał za modernizację i zarządzanie jedną z najważniejszych miejskich elektrowni, współpracując z siecią tramwajową i innymi zakładami energetycznymi. W czasie Powstania Warszawskiego dowodził zgrupowaniem „Elektrownia”, utrzymując działanie kluczowych instalacji dla szpitali, radiostacji i punktów łączności. Po wojnie aktywnie uczestniczył w odbudowie i rozwoju systemów elektroenergetycznych Warszawy, pozostawiając trwały ślad w polskiej energetyce. Jeden z tysięcy bohaterów, który najpierw budował zręby niepodległej Polski po klęsce tragedii, potem walczył z bronią w ręce w jej obronie, by ponownie podnosić ją – taka jaka była – ze zgliszczy wojennych.
- Artur Zając i Maciej Domaradzki
To już moje osobiste wspomnienie. Obu Panów poznałem w PGNiG Termika, obu też żegnałem tam pracując. Dyrektorzy, z którymi miałem honor pracować. Jak sobie określimy cechy, którymi powinni charakteryzować się dobrzy pracownicy, menedżerowie, to jestem przekonany, że do obu wspomnianych osób śmiało można przypisać każdą z nich. Nie chcę więc z aptekarską dokładnością wyliczać, że byli kompetentni, pracowici i oddani firmie, bo to oczywiste. Wolę w tym miejscu podkreślić, że Artur i Maciej – tak, jak ja ich postrzegałem – każdego dnia dawali najwyższą próbę przyzwoitości. I tym co dawało siłę w tej trudnej sytuacji po ich śmierci, to przekonanie, że siła Termiki to właśnie takie osoby jak Artur Zając i Maciej Domaradzki. Muszę nieobiektywnie przyznać, że Termika ma szczęście do świetnych ludzi.
I jeszcze jedna myśl, która wraca z całą mocą po każdej takiej stracie: nie powtarzajmy tej niemądrej myśli, że nie ma ludzi niezastąpionych. Tanie kłamstwo ukute przez tych, którzy nie chcieli, może nie umieli, dostrzec innych.
Materiał powstał dzięki współpracy z Wojciechem Jakóbikiem i serwisem Energy Drink.
Źródła:
- https://businessinsider.com.pl/gospodarka/sankcje-na-rosnieft-kanclerz-niemiec-chce-taryfy-ulgowej/h9d6vns?utm_source=chatgpt.com
- https://www.reuters.com/business/energy/german-ministry-assumes-us-sanctions-do-not-target-rosnefts-german-subsidiaries-2025-10-23/?utm_source=chatgpt.com
- https://www.reuters.com/business/energy/berlin-weighs-trusteeship-extension-rosnefts-german-assets-sources-say-2025-08-21/
- https://www.bild.de/politik/inland/trump-sanktionen-merz-regierung-will-ausnahme-68fde4723a0474e2d7a65cb2
- https://www.reuters.com/business/energy/how-ukraines-european-allies-fuel-russias-war-economy-2025-10-10/
- https://wjakobik.com/2025/10/28/usa-utlimatum-rafineria-schwedt-niemcy-polska-lukoil-wyprzedaz-aktywow-energetyka-ropa-sankcje/
- https://www.lukoil.com/PressCenter/Pressreleases/Pressrelease/on-international-assets-of-lukoil-group
- https://www.reuters.com/business/energy/russias-lukoil-says-it-intends-sell-international-assets-due-western-sanctions-2025-10-27/?utm_source=chatgpt.com
- https://www.eia.gov/international/content/analysis/countries_long/Iraq/Iraq_2025.pdf?utm_source=chatgpt.com
- https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-10-27/us-floats-six-month-deadline-for-germany-to-sort-rosneft-issue
- https://www.theguardian.com/world/2025/oct/28/donald-trump-sanae-takaichi-japan-prime-minister-rare-earths-agreement?utm_source=chatgpt.com
- https://energydrink.today/2025/10/30/rewizja-ets2-negocjacje-polska-unia-europejska/
- https:// biznesalert.pl/trump-i-xi-oglaszaja-porozumienie-handlowe-i-surowcowe/
- https://polskanastepnykrok.pl